دوران امامت امام مجتبى عليه السلام از 21 رمضان 40 ه‍ ق تا زمان شهادت آن حضرت يعنى 28 صـفـر 50 ه .ق بـه مـدت ده سال بود كه حدود 6 تا 8 ماه آن را همراه با خلافت و مسؤ وليـت سياسى مسلمانان سپرى نمود، و بقيه را در مقام حساس امامت و رهبرى فكرى و معنوى مردم پشت سر نهاد.

چـنـد ماه حكومت آن حضرت بر سر مقدمات جنگ با معاويه گذشت و در نهايت به صلح (آتش بـس ) انـجـامـيـد. پـس از قـرارداد صـلح تـا به امروز امام مجتبى عليه السلام هم از سوى بـرخـى دوسـتـان خـود مورد اعتراض واقع شده و هم از سوى دشمنان و هم منتقدان سياسى . خوشبختانه شخص امام مجتبى و سپس امامان پس از وى ، اين مساءله را كاملا روشن ساخته و جـاى تـرديـدى در صـحت و مصلحت آن به جاى ننهاده اند. ولى حقيقت اين است كه اگر كسى يـك نـگـاه حـتـى سـطـحـى بـه تـاريـخ ده ساله امامت آن حضرت به ويژه چند ماه آغازين آن بـيـنـدازد بـدون هـر گـونـه تـوضـيـحـى مـسـاءله صـلح بـراى او حل خواهد شد.

مـا در ايـن بـخـش ، اين رويداد تاريخى را از ديدگاه اعتقادى ، فقهى و سياسى ـ تجربى بررسى مى كنيم و در هر مورد به اشاره اى كوتاه بسنده مى نماييم .