ارتـش سـتـون نـيرومندي است كه بناي حكومت بر آن استوار است. نيروي نظامي ،حريم دولت و ملّت را از تجاوز بيگانه حفظ كرده ، امنيّت واستقلال را تضمين مي كند.

انـجـام ايـن رسالت در صورتي امكان پذير است كه به نظام حاكم و رهبري آن ، ايمان و اعتقاد راسخ داشته باشد وبا كمال جديّت و صداقت درانجام مسؤ وليّتش بكوشد.

ولي اگر چنين نباشد، به طور مسلّم در هيچيك از ميدانهاي نبرد داخلي و خارجي پيروز نمي شود.

ارتـش عـراق ـ كـه بـه دسـتـور امام حسن (ع) براي نبرد با معاويه بسيج شده بود ـ از اين جهت وضع نابساماني داشت.

در آن دوره ـ هـمانگونه كه پيش از اين گفتيم ـ گروههاي مختلفي با گرايشهاي گوناگون در كوفه مي زيستند.

بسياري از اينان ، اسلام را وسيله اي براي تاءمين منافع مادي خود مي شناختند. اين دسته از جهاد هـمـيـن را مي دانستند كه راهي است به سوي غنيمت. و پيوستن به سپاه امام حسن (ع) را وسيله اي مـي دانـسـتـنـد كـه دسـت يـافـتـن به غنيمت را تسريع مي كند؛ وگرنه اعتقادي به راه و آرمان آن حضرت نداشتند.