387 ـ ابن عساكر با سند خود از مدائنى نقل كرده است:



معاويه به [ امام] حسن بن علىّ بن ابيطالب عليه السلام عرض كرد: اى ابامحمّد! جوانمردى



چيست؟ فرمود: شناخت آدمى در دينش، و سامان بخشى او به زندگى اش، و خوش اخلاقى اش. عرض كرد: دلاورى چيست؟ فرمود: دفاع از پناهنده خود، يورش برسختى هاى جنگ، و بردبارى در برابر رويدادهاى ناگوار. عرض كرد: بخشش چيست؟ فرمود: كارهاى نيك را بى چشمداشت انجام دادن، و پيش از درخواست، بخشيدن، و در قحطى ها اطعام كردن.



388 ـ و نيز ابن عساكر با سند خود از عتبىّ نقل كرده است:



معاويه از حسن بن علىّ عليه السلام درباره بزرگوارى و جوانمردى پرسيد، فرمود: امّا بزرگوارى؛ كار نيكى را رايگان انجام دادن، و بخشيدنِ پيش از درخواست. و اطعام كردن در قحطى ها است، وامّا جوانمردى؛ دين خود را حفظ كردن، وخود را از ناپاكى ها بر حذر داشتن، و مهمان خود را رسيدگى كردن، و حقوق [خدا و خلق] را پرداختن، و سلام را آشكار كردن است.


389 ـ و نيز ابن عساكر با سند خود از عيسى بن سليمان نقل كرده است:



معاويه از حسن بن علىّ عليه السلام درباره بزرگوارى و دلاورى و جوانمردى پرسيد، فرمود: بزرگوارى؛ كار نيك را بى چشمداشت انجام دادن، و بخششِ پيش از درخواست، و اطعام كردن در قحطى ها است و امّا دلاورى؛ حمايت كردن از پناهنده خود، و بردبارى كردن در جاهاى ناگوار، و يورش بردن در سختى هاى جنگ است. و امّا جوانمردى؛ دين خود را حفظ كردن، و خود را از ناپاكى ها برحذرداشتن، و مهمانِ خود را رسيدگى كردن، و حقوق [خدا و مردم [را پرداختن، و سلام را آشكاركردن است.



390 ـ صدوق رحمه الله با سند خود از ابراهيم نقل كرده است:



از [ امام] حسن عليه السلام درباره جوانمردى پرسيدند، فرمود: پاكدامن بودن در دين خود، و خوش تدبير بودن در رزق و روزى خود، و بردبار بودن در برابر ناملايمات است.



391 ـ يعقوبى مى گويد:






معاويه به [ امام] حسن عليه السلام عرض كرد: اى ابامحمّد! سه خصلت است كه كسى را نيافتم از آن ها آگاهم كند. امام حسن عليه السلام فرمود: كدامند؟ او عرض كرد: جوانمردى، بزرگوارى و دلاورى. امام حسن عليه السلام فرمود: امّا جوانمردى؛ امور دينى خود را سامان دادن، و اموال خـود را نيك داشتن، و بخشنده بودن، و سـلام را آشكار كردن، و با مردم مهـربان بودن است، و اما بزرگوارى؛ بخشـيدن پيش از درخواست، وكار نيـك را رايگان انجـام دادن، و اطعام كردن در قحطى ها است. و امّا دلاورى؛ از پنـاهنده خـود حمايت كردن، و دفاع كردن در سختى هاى جنگ، و بردبار بودن در مشكلات [وبحران هاى زندگى [است .