چرا خداوند امام حسن را در جنگ با معاويه ياري نکرد


با توجه به آية "ان الله مع الصابرين چرا خداوند حضرت علي و امام حسن مجتبيرا در جنگ صفين و نبرد با معاويه ياري نكرد، در صورتي كه بر حق بودن آن بزرگواران، حتي براي دشمنان هم روشن بود؟


جواب:

نظام آفرينش، بر اساس علت و معلول، استوار است. براي پيدايش معلول، وجود همة علتها، به ويژه علت تام، ضروري است.




پيروزي در جنگها نيز، از اين قانون خارج نيست به عبارت ديگر، براي پيروز شدن در يك جنگ، بايد تمام علتها و شرايط لازم موجود باشد از اين رو، در جنگ صفين، چون بيشتر ياران امام صابر نبودند، خداوند آنها را ياري نكرد به همين علت جنگ، نتيجة مثبتي نداشت اما با اين كه تعداد كمي مانند امام علي و امام حسنو ياران نزديك آنها، از صابران بودند، خداوند به آنان عنايت خاص داشت.




در قرآن كريم، شرطِ مهم پيروزيِ مجاهدانِ راه خدا، صبر و شكيبايي بيان شده است: "...إِن يَكُن مِّنكُمْ عِشْرُونَ صَـَبِرُونَ يَغْلِبُواْ مِاْئَتَيْنِ وَإِن يَكُن مِّنكُم مِّاْئَةٌ يَغْلِبُوَّاْ أَلْفًا مِّنَ الَّذِينَ كَفَرُواْ... (انفال، 65.) هرگاه بيست نفر صبور و با استقامت از شما باشد، بر دويست نفر غلبه ميكنند و اگر يك صد نفر باشند، بر هزار نفر از كافران پيروز ميگردند." امام عليدر اين باره ميفرمايد: "الصبر كفيل الظفر صبر ضامن پيروزي است."(ميزان الحكمة، محمد محمدي ري شهري، ج 6، ص 2965، دار الحديث.)




نتيجه آن كه بي صبري، غفلت، اطاعت نكردن از امام و... از سوي ياران و لشكريان امام، سبب شكست در جنگ صفين شد و اين در حالي است كه امام علي و امام مجتبيبر حق بودند و از مصداقهاي كامل صابران در راه خدا، به شمار ميآمدند و خدا هم در هر حالي با آنها بود.




قرآن كريم در اين باره ميفرمايد: "آيا چنين پنداشتهايد كه تنها با ادعاي ايمان وارد بهشت خواهيد شد، در حالي كه خداوند، مجاهدان از شما و صابران را مشخص ساخته است."(آل عمران، 142.) "هرگز شايسته نيست كه خداوند مؤمنان را بر آن وضعي كه هستند ترك كند، مگر اين كه پاك را از ناپاك جدا سازد... ."(آل عمران، 179.) (ر.ك: منشور جاويد، آيت الله سبحاني، ج 7، ص 133 ـ 144، دار القرآن الكريم / اخلاق در قرآن، آيت الله مكارم شيرازي، ج 2، ص 450 ـ 452، مدرسة الامام علي بن ابي طالب.)