مسعودي در مروج الذهب , ج 2 ص 426مي گويد: وقتي كه خواستند ابن ملجم را قصاص كنند,عبداللّه بن جعفر, داماد اميرالمؤمنين 7گفت : او را به من بسپاريد تا بلايي بر او وارد كنم كه دلم شفا يابد. ابن ملجم رابه عبداللّه بن جعفر دادند. او ابتدا دست هاو پاهاي ابن ملجم را قطع كرد و سپس ميله اي سرخ شده آهيخته درچشمان ابن ملجم كرد, سپس مردم خشمگين ابن ملجم را در حصير پيچيده و نفت بر او ريختند و او را آتش زدند.(1)

مُثْله كردن در لغت به معناي عقوبت كردن است (2) و به اصطلاح عقوبت سختي كه عبرت ديگران باشد, مثل اين كه گوش و بيني او را ببرند.(3)

پيامبر6در آداب جنگيدن به سربازان خود سفارش كرد و فرمود: .(4)

اميرالمؤمنين 7به سربازانش در جنگ جمل فرمود: .(5)

در جنگ صفين در ضمن سفارش هايش فرمود: .(6)هنگامي كه حضرت در حال احتضار بود, در ضمن وصيّت به فرزندانش به امام حسن 7فرمود: .(7)

پس از شهادت اميرالمؤمنين مردم كوفه و خويشاوندان حضرت , در فقدان امامشان به شدّت غضبناك بودند واگر ابن ملجم به دست مردم مي افتاد, او را قطعه قطعه مي كردند و ديگر توجهي به سفارش امام و پيامبر نمي كردند. لذاامام حسن 7او را در اتاقي محبوس كرد و بعد از دفن اميرالمؤمنين و بر اساس وصيت پدرش , يك ضربت بر ابن ملجم زد. اين درحالي بود كه مردم كوفه براي قصاص در صحنه حاضر بودند. مردم بدن ابن ملجم را ربودند و او راقطعه قطعه كردند و سپس بدنش را به آتش كشيدند.(8)

در اين گونه وقايع و در ميان احساسات شديد مردم , ديگر كار از دست امام 7خارج شده و غير قابل كنترل بود.به اضافهء اين كه امام حسن و امام حسين 8در مصيبت شديد بودند.

(پـاورقي 1.منتهي الآمال , ج 1 ص 185

(پـاورقي 2.المنجد.

(پـاورقي 3.لغت نامهء دهخدا, ج 12 ص 17895

(پـاورقي 4.بحارالاءنوار, ج 19 ص 179

(پـاورقي 5.بحارالاءنوار, ج 32 ص 213

(پـاورقي 6.همان , ص 563

(پـاورقي 7.همان , ج 42 ص 256به نقل از نهج البلاغه .

(پـاورقي 8.بحارالاءنوار, ج 42 ص 297