امام حسن مجتبي 7رهبر و پيشواي دوم شيعيان جهان براي حفظ وحدت اسلامي , جلوگيري ازفروپاشي اسلام بر اثر حمله حكومت خارجي و امپراتوري روم شرقي , توطئه هاي خائنانهء معاويه , نداشتن نيروي كافي و گوش به فرمان , پيوستن عدهء قابل ملاحظه از ارتش امام به سپاه معاويه به خاطر گرفتن پول از معاويه , به ناچار و از روي اضطرار از جنگ با معاويه خودداري نمود و مجبور به پذيرفتن صلح شد.

متن پيمان :

مادهء 1 حسن بن علي 7حكومت و زمامداري را به معاويه واگذار مي كند, مشروط بر اين كه معاويه طبق دستور قرآن مجيد و روش پيامبر6رفتار كند.

مادهء 2 بعد از معاويه , خلافت از آن حسن بن علي 7خواهد بود, و اگر براي او حادثه اي پيش آيد حسين بن علي 7زمام امور مسلمانان را در دست مي گيرد. نيز معاويه حق ندارد كسي را به جانشيني خود انتخاب كند.

مادهء 3 بدعت ناسزاگويي و اهانت نسبت به امير مؤمنان 7و لعن آن حضرت در حال نماز بايد متوقف گردد و ازعلي 7جز به نيكي نبايد ياد شود.

مادهء 4 مبلغ پنج ميليون درهم كه در بيت المال كوفه موجود است از موضوع تسليم حكومت به معاويه مستثني است و بايد زير نظر امام مجتبي 7مصرف شود.

ماده 5 معاويه تعهد مي كند كه تمام مردم اعم از اهل شام و عراق و حجاز از هر نژادي كه باشند, از تعقيب و آزاروي در امان باشند و از گذشته آن ها صرف نظر كند و احدي از آن ها را به سبب فعاليت هاي گذشته شان بر ضدحكومت معاويه تحت تعقيب قرار ندهد, و مخصوصاً اهل عراق را به خاطر كينه هاي گذشته آزار نكند... و نبايد هيچ گونه خطري از طرف معاويه متوجه امام حسن 7و افراد خاندان پيامبر6بشود.(1)

امام حسن 7كه از طرف خدا بر امامت منصوب شده بود با در نظر گرفتن شرايط و اوضاع سياسي اجتماعي زمان خود صلح كرد و بدين وسيله در راستاي حفظ اسلام و وحدت و يكپارچگي مسلمين ايفاي نقش فرمود.

(پـاورقي 1.مهدي پيشوايي , سيرهء پيشوايان , ص 92ـ 115