شرايط زمان حضرت امام حسن ( ع ) با شرايط زمان امام حسين ( ع ) بسيار متفاوت بوده و ناچار اقتضاي حركت هاي متفاوتي داشته است . در زمان امام حسن ( ع ) مردم آمادگي روحي براي مبارزه اي سخت و طولا ني با معاويه را نداشتند به دليل : الف ) جنگ هاي قبلي ( صفين - نهروان - جمل ) . ب ) حيله گري و تزوير معاويه و سست عنصري گروه بسياري از مردم . ج ) خطرات بيروني كه مجموع جامعه اسلامي آن زمان را تهديد مي كرد ودرگيري داخلي آنان را براي حمله به مسلمانان بر مي انگيخت . د ) حفظ خون شيعيان باقي مانده . ه ) روشن كردن حيله گري معاويه و رشد فكري جامعه . به همين جهت امام حسين ( ع ) پس از شهادت امام حسن ( ع ) ، باوجود آن كه ده سال ( 50 تا 60 هجري ) در دوران زمامداري معاويه مي زيست ، اما اقدام به قيام نكرد . و همچنان مانند برادر بزرگوارش باصلحنامه پايبند بود . تا آنجا كه معاويه در آخرين سال عمر خويش يكي ديگراز مواد صلحنامه را نقض كرد و يزيد را به عنوان جانشين خود معرفي كرد . ويزيد شخصيتي بود كه حتي ظاهر اسلام را رعايت نمي كرد و با زمامداري اوهيچگونه اسم و رسمي از اسلام باقي نمي ماند .چنان كه آشكارا بر زبان خودجاري كرد : لعبت هاشم بالملك == لاخبر جا ولا وحي نزل == ( بني هاشم وخاندان پيامبر با ملك و سلطنت بازي كردند و اگر نه ، هيچگونه وحي نازل نشده و هيچ گونه خبري [ از جانب غيب ] نيامده است . ) در چنين شرايطي اگر با شمشير نمي توان به مقابله پرداخت ، مي بايست با سرخي خون تاريكي ها شكافته شود و نداي حق در طول و عرض تاريخ جاودانه بماند .كه قيام امام حسين ( ع ) و حركت حضرت زينب ( ع ) و امام سجاد ( ع ) چنين نقشي را ايفا كردند .