بازگشت

نكته دوم: راز تفـاوت سيـره سياسـى امامان معصـوم(ع)


چگـونگـى مـوضع گيرى سياسـى اجتماعى امامان معصـوم(عليهم السلام) زمانـى بـراى ما بهتر روشـن مـى گردد كه از شرايط خاص اجتماعى و سياسى و فرهنگى زمان آن بزرگواران آگاه باشيـم. پيشوايان معصوم خط مشى اجتماعى, مواضع سياسى و شيوه مبارزاتى خويـش را بر اساس سنجـش دقيق اوضاع و احـوال و شرايط زمانى و ارزيابـى امكانات و متناسب بـا بـرخـوردها و جبهه گيـريهاى گـوناگـون مخالفان اسلام, تنظيـم مـى كردند. چه بسا در مرور بر تاريخ زندگانى امامان ميان مـواضع گوناگـون آنان نـوعى تضاد و تعارض ديـده شـود چه اينكه برخى از آنان با دشمـن صلح و برخى تا آخريـن نفس دست از جنگ بر نداشته و برخـى به تاءسيـس دانشگاه و فعاليت فرهنگـى پرداخته و بعضى ولايتعهدى را پذيرفته اند.

اما وقتى از شرايط حاكـم بر زمان هريك از امامان آگاه مى شويـم, مـوضع گيريهاى مختلف آنان معنى پيدا مى كند و معلـوم مـى شـود هيچ گونه تضادى ميان اصـول و مبانى حركت ايشان نبـوده و همه يك هدف را تعقيب مـى كـردنـد. ايشان خـود بـر اصل زمان آگاهـى تـاءكيـد كرده اند: (العالم بزمانه لا تهجـم عليه اللوابس) چگونه خود در برخورد با حوادث عصر خويش از ايـن اصل غفلت داشته باشند! البته ايـن بـدان معنـى نيست كه مـوضع گيـرى امامان به صـورت بـرخـورد انفعالى باشد بلكه به ايـن معنى است كه بخشى از موضع گيرى ايشان به نحـوه خنثى سازى سياست سركوب و تـوطئه طاغوتهاى زمان اختصاص داشت. و از سـوى ديگر موضع گيرى در برابر قدرتهاى حاكـم مى بايست متناسب با سياستى باشد كه آنان در زمامدارى و سياست خـود اتخاذ نموده اند.