بازگشت

متن پيمان


ماده اول : حسن بن على عليه السلام حكومت و زمامدارى رابه معاويه واگذار مى كند، مشروط به آنكه معاويه طبق دستور قرآن مجيد و روش پيامر صلى الله عليه وآله وسلم رفتار كند.



ماده دوم : بعد از معاويه،خلافت از آن حسن بن على عليه السلام خواهد بود و اگر براى او حادثه اى پيش آيدحسين بن على عليه السلام زمام امور مسلمانان را در دست مى گيرد. نيز معاويه حق ندارد كسى را به جانشينى خودانتخاب كند.



ماده سوم : بدعت ناسزاگويى و اهانت نسبت به اميرمؤمنان عليه السلام ولعن آن حضرت در حال نماز بايد متوقف گرددو از على عليه السلام جز به نيكى نبايد ياد شود.



ماده چهارم : مبلغ پنج ميليون درهم كه در بيت المال كوفه موجود است از موضوع تسليم حكومت به معاويه مستثنا است و بايد زير نظر امام مجتبى عليه السلام مصرف شود.



نيز معاويه بايد در تعيين مقررى و بذل مال،بنى هاشم را بر بنى اميه ترجيح دهد.



همچنين بايد معاويه از خراج «دارابگرد» مبلغ يك ميليون درهم درميان بازماندگان شهداى جنگ جمل وصفين كه در ركاب امير مؤمنان عليه السلام كشته شدند، تقسيم كند. (3)



ماده پنجم : معاويه تعهد مى كند كه تمام مردم، اعم ازسكنه شام و عراق و حجاز ، از هر نژادى كه باشند، ازتعقيب و آزار وى در امان باشند واز گذشته آنهاصرفنظركند و احدى از آنهارا به سبب فعاليتهاى گذشته شان بر ضد حكومت معاويه تحت تعقيب قرارندهد، و مخصوصا اهل عراق را به خاطر كينه هاى گذشته آزار نكند.



علاوه بر اين معاويه تمام ياران على عليه السلام را، در هركجا كه هستند، امان مى دهد كه هيچ يك از آنها رانيازارد و جان و مال و ناموس شيعيان و پيروان على عليه السلام در امان باشند، و به هيچ وجه تحت تعقيب قرار نگيرند،و كوچكترين ناراحتى براى آنها ايجاد نشود، حق هركسى به وى برسد، و اموالى كه از بيت المال در دست شيعيان على عليه السلام است از آنهاپس گرفته نشود.



نيز نبايد هيچ گونه خطرى از ناحيه معاويه متوجه حسن بن على عليه السلام و برادرش حسين بن على عليه السلام و هيچ كدام از افراد خاندان پيامبرصلى الله عليه وآله وسلم شود و نبايد در هيچ نقطه اى موجبات خوف و ترس آنهارا فراهم سازد.



در پايان پيمان ، معاويه اكيدا تعهد كرد تمام مواد آن را محترم شمرده دقيقابه مورد اجرا بگذارد. او خدا را براين مسئله گواه گرفت و تمام بزرگان و رجال شام نيزگواهى دادند.



بدين ترتيب پيشگويى پيامبراسلام صلى الله عليه وآله وسلم ، در هنگامى كه حسن بن على عليه السلام هنوز كودكى بيش نبود، تحقق يافت: پيامبرصلى الله عليه وآله وسلم روزى بر فراز منبر، با مشاهده اوفرمود:



«اين فرزند من سرور مسلمانان است و خداوند به وسيله او در ميان دو گروه از مسلمانان صلح برقرارخواهد ساخت ».


پاورقي

3) دارابگرد يكى از پنج شهرستان ايالت فارس در قديم بوده است (لغتنامه دهخدا، لغت داربجرد). شايد علت انتخاب خراج «دارابگرد»اين باشد كه چون اين شهر طبق اسناد تاريخى ، بدون جنگ تسليم ارتش اسلام شدو مردم آن بامسلمانان پيمان صلح بستند، خراج آن طبق قوانين اسلام،اختصاص به پيامبر وخاندان آن حضرت و يتيمان وتهيدستان و درماندگان راه داشت. ازينرو امام مجتبى عليه السلام شرط كرد كه خراج اين شهر به بازماندگان شهداى جنگ جمل وصفين پرداخت شود زيرا درآمد آنجا، همچنانكه گفته شد، به خود آن حضرت تعلق داشت. بعلاوه ، بازماندگان نيازمند شهيدان اين دو جنگ كه بى سرپرست بودند، يكى از موارد مصرف اين خراج به شمارمى رفتند(مجلسى، بحارالانوار ، تهران، المكتبة الاسلامية،1393ه-ق ، ج 44، ص 10).