بازگشت

بخشش


386 ـ مجلسى رحمه الله نقل كرده است: [ امام حسن عليه السلام ] فرمود:






عقل [ رحمانى ]، نگه دارى دل توست آن [ ايمان و پيمانى ] را كه به او سپرده اى، و دورانديشى، پاييدن فرصت [ كارهاى نيك [است، و شتاب به آنچه در [ حوزه [ توانت قرار گيرد، و بزرگى، تحمّل زيان ها [ و گرفتارى هاى راه خدا ] و ساختن [ فضيلت ها و [كرامت هاست، و بزرگوارى [ و آقايى ]، برآوردن [ نيازِ ] نيازمند و دادن بخشش هاست، و نازك بين، در جست وجوى اندك ها بودن و [ خود را ] از بى ارزش ها بازداشتن است، و تكلّف، چسبيدن به كسى است كه با تو هماهنگ و نگريستن در چيزى است كه به تو مربوط نيست. ونادانى، پيش از دست يابى به لحظه مناسبِ كارى، با شتاب به آن پرداختن، و خوددارى از پاسخ [ به پيامدهاى آن ] است، و خاموشى در بسيارى جاها، خوب ياورى است؛ هرچند سخنور باشى.





و فرمود: خداى سبحان درِ درخواستى را بر كسى نگشود كه درِ اجابت آن را ببندد، و





درِ عملى را بر كسى نگشود كه درِ پذيرش آن را ببندد، و درِ شكرى را بر كسى نگشود كه درِ فزونى آن را ببندد.






و به آن حضرت گفته شد: اى فرزند رسول خدا! چگونه صبح كردى؟ فرمود: صبح كردم در حالى كه پروردگارى بالاى سر و آتشى پيش رو دارم، و مرگ مرا مى جويد، در حالى كه حساب خداوندى ديده به من دوخته است، و من در گرو عمل خويشم كه آنچه






دوست دارم، [در اعمال خود] نمى يابم و آنچه دوست ندارم، از خود نمى رانم، و كارها در اختيار ديگرى است، اگر خواهد عذاب كند و اگر خواهد بگذرد. پس چه كسى نيازمندتر از من است؟





و فرمود: كار نيك آن است كه پيش از آن، تأخيرى نباشد، و پس از آن منّتى نيايد. و از بزرگ ترين بزرگوارى ها، بخششِ پيش از خواهش است.



و از او درباره بخل پرسيدند، فرمود: اين است كه آدمى، انفاق خود را تلف ببيند و خوددارى از انفاق را، شرف.



و فرمود: هركس دارايى خود را بشمرد، بخشش او نابود مى شود.



و فرمود: هراس از مردم، به اندازه هوشمندى [ما ] از [درون خودخواه] ايشان است.



و فرمود: وعده دادن، بيمارى بخشش است، و وفاى به آن، درمان اوست.



و فرمود: وفاى به عهد، درمان بخشش است.



و فرمود: دركيفرِ گناه شتاب مكن، وميان گناه وكيفر، راهى براى عذرخواهى قرار ده.


و فرمود: شوخى، شِكُوه را مى خورد، و آدم خاموش [و كم گو]، شكوه فراوان دارد.


و فرمود: كسى كه از او درخواستى دارند آزاد است تا وعده [و نويد] دهد، و [چون وعده داد،] در بند سائل خود است تا وفا كند.



و فرمود: [گرفتارى ها و] مصيبت ها، كليدهاى پاداش خداوندى اند.



و فرمود: نعمت ها، بلا [و مايه آزمون خداوندى] هستند. پس اگر سپاس گفتى، نعمت خواهند بود و اگر ناسپاسى كردى، كيفر خواهند شد.



و فرمود: فرصت ها زود از دست مى روند و دير برمى گردند.



و فرمود: عقيده [ كسى] شناخته نشود مگر هنگامِ خشم [ او].



و فرمود: هركس كوچكى [و خودكم بينى] كند، خوار شود، و بهترين بى نيازى، قناعت است، و بدترين نيازمندى، افتادگى [براى غير خدا ] است.



و فرمود: تو را از زبانت همين بس كه راه هدايت را از راه گمراهى تو آشكار كند.